De Boekentoren is een iconisch gebouw in Gent, gelegen op de Rozier. Het gebouw is ontworpen door de beroemde Belgische architect Henry Van de Velde en werd voltooid in 1942. In deze case study onderzoeken we de geschiedenis, architectuur, functie en culturele betekenis van de Boekentoren.
De Boekentoren staat op de campus van de Universiteit Gent, aan de Rozier. Het gebouw is een iconisch onderdeel van de skyline van Gent en staat naast andere universiteitsgebouwen. Zijn strategische ligging, samen met het feit dat het een van de vier Gentse torens is, maakt de Boekentoren een belangrijk herkenningspunt in de stad.
De Boekentoren werd ontworpen door Henry Van de Velde, een van de meest invloedrijke Belgische architecten van de 20e eeuw. De bouw van de toren begon in de jaren '30 en werd voltooid in 1942. Van de Velde ontwierp de toren als onderdeel van de universiteitsbibliotheek om de snel groeiende collectie boeken van de universiteit te huisvesten.
Voor de bouw van de Boekentoren en de omliggende universiteitsgebouwen moest een volkse wijk wijken. Deze wijk werd afgebroken om plaats te maken voor de uitbreiding van de universiteit, wat een grote invloed had op de sociale structuur van de buurt en op de stad Gent in zijn geheel.
Henry Van de Velde ontwierp de Boekentoren in een modernistische stijl. De toren is 64 meter hoog en is gemaakt van beton, glas en staal, wat typerend is voor het modernisme. Het gebouw heeft een strak, kubusachtig ontwerp, met een iconisch glazen lichtkruis op de top, dat ’s nachts oplicht en een baken vormt in de skyline van Gent. Van de Velde had een korte periode een connectie met het Bauhaus, wat zijn ideeën over modernistische architectuur heeft beïnvloed.
De Boekentoren wordt nog steeds gebruikt als bibliotheek en bevat miljoenen boeken, waarvan een groot deel in de ondergrondse depots wordt bewaard. Na een renovatie die in 2021 werd voltooid, is de toren weer in zijn oorspronkelijke glorie hersteld en is de functionaliteit voor moderne bibliotheekdiensten verbeterd.
De Boekentoren is niet alleen een functioneel gebouw voor de Universiteit Gent, maar ook een cultureel en architectonisch symbool van de stad. Door de moderne architectuur van Henry Van de Velde, de indrukwekkende hoogte en de vele anekdotes, blijft de toren een belangrijk onderdeel van het stedelijke en culturele landschap van Gent.