Project Uiterlijk

Ontwerpen van een patroon naar voorbeeld van vreemde culturen

  • Mehndi henna (India, Midden-Oosten, Noord-Afrika)

    • Mehndi, of henna, is een traditionele kunstvorm waarbij ingewikkelde patronen op handen en voeten worden aangebracht met een pasta gemaakt van de henna-plant. Hoewel het vooral bekend is in India, wordt henna ook veel gebruikt in andere culturen zoals in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en delen van Zuidoost-Azië. Het speelt een belangrijke rol tijdens bruiloften, festivals zoals Eid en religieuze ceremonies in landen zoals Marokko, Egypte, Pakistan en Soedan.

  • Aboriginal body paint (Australië)

    • Aboriginal lichaamsbeschildering is een culturele praktijk die een belangrijke rol speelt in rituelen en ceremonies van inheemse Australische stammen. Elk patroon heeft zijn eigen betekenis en wordt doorgegeven door generaties heen.

  • Nuba body paint (Soedan)

    • De Nuba-bevolking in Soedan staat bekend om hun lichaamsverftradities, die voornamelijk gebruikt worden om het lichaam te verfraaien en de fysieke vorm te vieren. Deze kunst benadrukt de esthetische waarde van het lichaam.

  • Mendi body paint (Papoea-Nieuw-Guinea)

    • In Papoea-Nieuw-Guinea speelt lichaamsverf een grote rol in rituelen, waarbij patronen op het lichaam de identiteit en sociale status van de drager weerspiegelen.

  • Surma bodypaint (Ethiopië)

    • De Surma-stam in Ethiopië gebruikt klei en natuurlijke pigmenten om complexe patronen op hun huid te creëren. Deze traditie wordt vooral beoefend tijdens ceremoniële evenementen.

  • Wodaabe bodypaint (Nigeria)

    • De Wodaabe-stam in Nigeria is beroemd om hun hofmakerijrituelen, waarbij mannen hun gezichten beschilderen met levendige kleuren en patronen om indruk te maken op vrouwen tijdens het jaarlijkse Gerewol-festival.

Wat is een patroon?

Een patroon is een regelmatige herhaling van elementen of vormen volgens een bepaalde structuur of volgorde. Het is vaak bedoeld om orde, ritme of herhaling te creëren.

Visuele patronen worden vaak gebruikt in:

  • Textiel: herhalende vormen of motieven op stoffen Patroon op textiel
  • Grafisch ontwerp: geometrische vormen of lijnen die terugkeren Patroon als grafische ontwerp
  • Natuur: symmetrische vorm van een honingraat of bladeren van een plant Patronen in de natuur

Patronen worden om verschillende redenen gebruikt in verschillende domeinen:

Omwille van de schoonheid:

Patronen worden vaak gebruikt om schoonheid en harmonie te creëren. In kunst, mode en interieurontwerp worden herhalende motieven en vormen gebruikt om esthetische aantrekkingskracht te vergroten.

islamistisch patroon

Omwille van de structuur/creëren van orde:

Patronen helpen bij het aanbrengen van structuur en voorspelbaarheid. Dit maakt complexe informatie of ontwerpen eenvoudiger te begrijpen en te volgen. In grafisch ontwerp zorgen ze voor een georganiseerde lay-out.

lay-out patroon

Communicatie en herkenning:

Patronen kunnen symbolisch zijn en herkenbaarheid bevorderen. Ze worden vaak gebruikt om informatie over te brengen of een merkidentiteit op te bouwen. Bijvoorbeeld bedrijfslogo's of patronen in branding, zoals de kenmerkende ruiten van een merk zoals Burberry.

patronen in de mode

Stappenplan voor het ontwerpen van een patroon:

  1. Inspiratie en onderzoek

    Kijk naar patronen bij één van de vreemde culturen (pagina 1, bovenaan). Tip: Maak een moodboard (A4) met voorbeelden en ideeën om een visueel overzicht te krijgen van wat je inspireert. Meer over moodboards

  2. Essentie van je patroon

    Wil je organische, geometrische of abstracte vormen? Denk na over het verhaal of het gevoel dat je wilt overbrengen met je patroon. Kies welke vormen of elementen je wilt herhalen.

  3. Schets en experimenteer

    Maak ruwe schetsen. Begin met het tekenen van verschillende elementen die je wilt gebruiken in je patroon. Speel met vormen, afmetingen, en details. Herhaling testen: maak een prototype van de herhaling door de elementen naast elkaar te zetten, zodat je kunt zien hoe het eruitziet wanneer het patroon herhaald wordt. Het doel in deze fase is om zoveel mogelijk ideeën te genereren en te experimenteren zonder te perfectionistisch te zijn.

  4. Werk de basisstructuur uit
    • Kies een herhaalformaat: bepaal hoe groot je patroonherhaling zal zijn. Dit is de bouwsteen van het patroon die steeds opnieuw wordt herhaald (bijvoorbeeld een vierkant, rechthoek of ruitvorm).
    • Maak een raster of grid: Gebruik een grid om de elementen in een georganiseerde, gelijkmatige structuur te plaatsen. Dit helpt om consistentie en balans te behouden.
    • Bepaal het herhaalsysteem:
      • Rechthoekige herhaling: Elementen worden in een rechthoekig raster herhaald.
      • Versprongen herhaling: De herhalingen zijn verschoven, bijvoorbeeld zoals bakstenen in een muur.
      • Spiegelende herhaling: De elementen worden gespiegeld voor een dynamisch effect.
  5. Kleurkeuze en textuur

    Kies een kleurenpalet: Selecteer een beperkt aantal kleuren die goed bij elkaar passen. Overweeg het doel van het patroon en de emoties die je met kleur wilt oproepen. Gebruik texturen indien nodig: Als je meer diepte of complexiteit wilt, kun je subtiele texturen toevoegen aan de vormen. Dit kan bijvoorbeeld in een patroon voor stoffen, waar textuur extra dimensie geeft. Zorg voor een evenwicht tussen kleuren en vormen: het patroon moet niet te druk of te flets worden. Meer over kleurharmonie

Samenvatting

Het ontwerpen van een patroon vraagt om een gestructureerde aanpak van inspiratie, schetsen, digitaliseren, testen en verfijnen. Het doel is een visueel aantrekkelijk, consistent en functioneel ontwerp te creëren dat herhaald kan worden zonder storingen of visuele onbalans. Door goed na te denken over kleuren, vormen en herhalingen, kun je een patroon maken dat effectief en uniek is.